Σχολική επιθετικότητα: πώς βιώνεται - πώς αντιμετωπίζεται από τα παιδιά; (Μια έρευνα από το 7ο δημοτικό σχολείο Αθηνών)

Το πρόβλημα της παιδικής-εφηβικής επιθετικότητας και σχολικής βίας που εκδηλώνεται κυρίως στο σχολείο δεν είναι καινούργιο φαινόμενο. Αφορά τις διάφορες μορφές λεκτικής, σωματικής, ψυχολογικής/συναισθηματικής ή σεξουαλικής βίας, τα βανδαλισμό, ακόμα και εγκληματικές ενέργειες που έχουν εκδηλωθεί σε ορισμένα κράτη, όπως για παράδειγμα στην Αμερική, αλλά και σε κάποια στην Ευρώπη (μεταξύ των οποίων δυστυχώς και στην χώρα μας).

Συνήθως, η επιθετικότητα/βία στα σχολεία ή στις παρέες των συνομηλίκων εκδηλώνεται με μορφή επιθετικής συμπεριφοράς που έχει ως στόχο να φοβίσει ή να προσβάλλει και να μειώσει. Περιλαμβάνει προσβλητικούς χαρακτηρισμούς, περιπαικτικά παρατσούκλια, κοροϊδίες και πειράγματα, σωματική βία – σπρωξιές, κλοτσιές και ξύλο, (…)

Στο 7ο Δ.Σ. Αθηνών και στο πλαίσιο ενός σχολικού προγράμματος με θέμα: «Αλλάζοντας στάση και συμπεριφορά στο σχολείο - Διαχείριση και αξιοποίηση της διαφορετικότητας», πραγματοποιήσαμε μαζί με ομάδα μαθητών έρευνα για τη σχολική επιθετικότητα σε 226 παιδιά. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας το σχολείο καταγράφεται ως ένα περιβάλλον με συχνούς τσακωμούς και καυγάδες, όπως και ως χώρος όπου τα παιδιά αισθάνονται πολύ συχνά άσχημα για τον εαυτό τους εξ αιτίας της συμπεριφοράς συνομηλίκου τους.

Φαίνεται να υπάρχει έμφυλη διάσταση στην αντίληψη, στάση και συμπεριφορά των μαθητών/τριών για τη σχολική επιθετικότητα και διαπιστώνεται διάσταση ανάμεσα στη στάση και τη συμπεριφορά των μαθητών/τριών, αφού τα περισσότερα παιδιά γνωρίζουν τους σωστούς κανόνες συμπεριφοράς, όμως δεν τους τηρούν. Τέλος, οι μαθητές/τριες φαίνεται να μην επιθυμούν την εμπλοκή των γονιών στα πράγματα του σχολείου.

Η συνολική διαδικασία προετοιμασίας και πραγματοποίησης της έρευνας αποτέλεσε μια ουσιαστική μαθησιακή και κοινωνική εμπειρία, αλλά και μια ευκαιρία αναστοχασμού όλων των μελών της σχολικής κοινότητας γύρω από τις «τρέχουσες» συμπεριφορές και την ανάγκη διαμόρφωσης ενός «συμβολαίου» για την προστασία όλων των μελών από κάθε μορφή βίας που απαξιώνει το άτομο και ακυρώνει το ρόλο του σχολείου.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Σύγχρονη Εκπαίδευση, τεύχος 161. Μπορείτε να βρείτε περίληψη εδώ